Warszawa 17 marca 2010

Pani Minister Edukacji Narodowej

Katarzyna Hall

Dotyczy:
Zmian w Ustawie z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela.

Logopeda, pracujący w placówkach oświatowych, jest jednocześnie nauczycielem  i specjalistą w zakresie diagnozy i terapii zaburzeń mowy (komunikacji werbalnej, pisanej i sygnalizowanej). Niestety zapis Art. 42 ust. 7. pkt. 3  KN wskazujący organ prowadzący placówkę, jako instytucję określającą tygodniowy, obowiązkowy wymiar godzin m.in. dla logopedów, wprowadza duże rozbieżności w pensum godzinowym logopedów, zatrudnianych w różnych regionach naszego  kraju. Wiąże się to z poczuciem niesprawiedliwości, ponieważ różnice w pensum nauczycieli-  logopedów zatrudnionych Np. w szkołach podstawowych wynoszą  kilka godzin.
Proponujemy wzorem nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych, określić tygodniową  liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych na 20 godzin lekcyjnych.

Prosimy o uwzględnienie naszego stanowiska i dokonania zmiany w Ustawie Karta Nauczyciela.

Warszawa, 17 marca 2010 r.

Pani Minister Edukacji Narodowej
Katarzyna Hall

Niniejszym pismem Polski Związek Logopedów pragnie zająć stanowisko wobec projektów rozporządzeń regulujących toczącą się reformę edukacji.
Analiza projektów wzbudziła nasz niepokój z uwagi na fakt, iż w zasadzie pominięte zostały dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej, a co za tym idzie logopedzi.
W myśl art. 1 ustawy o systemie oświaty każdemu obywatelowi Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia się prawo do kształcenia się, prawo do wychowania i opieki odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju a także dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także możliwość korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej i specjalnych form pracy.
Bardzo wiele mówi się o dzieciach ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się zapominając, że podłożem tych trudności bardzo często są szeroko rozumiane zaburzenia komunikacji językowej.
Pragniemy poinformować Panią Minister, że istnieje grupa dzieci (szacowana na ok.7% populacji), której prawa nie są respektowane, a w myśl projektów nadal nie będą respektowane. Tę grupę stanowią dzieci ze specyficznymi zaburzeniami mowy i języka: (synonimy: SLI, afazja rozwojowa, niedokształcenie mowy pochodzenia korowego, alalia) sklasyfikowane w ICD-10 w pozycji F 80.1 i F.80.2.
Aby art.1. ustawy o systemie oświaty był realizowany w odniesieniu do w/w grupy dzieci konieczne jest opracowanie dla nich odpowiednich form realizacji obowiązku szkolnego i dostosowania warunków egzaminowania co wiąże się bezpośrednio z wprowadzeniem zmian w projektach rozporządzeń.
Nie można przecież odmówić im pomocy logopedycznej, która odpowiednio wcześnie podjęta i intensywnie prowadzona może zniwelować skutki zaburzeń komunikacji językowej zarówno werbalnej, jak i pisanej.
Istotnym wydaje się być w tym miejscu przypomnienie, że logopedia zajmuje się komunikacją językową, a nie tylko wadami artykulacyjnymi, z czym niestety nadal jest utożsamiana. Pragniemy też zwrócić uwagę na znaczenie terapii indywidualnej - prowadzącej do szybszego osiągnięcia pozytywnych rezultatów i emocjonalnie bezpieczniejszej.
Sygnalizujemy też konieczność zmiany przepisów regulujących podejmowanie decyzji co do form terapii dziecka. Obecnie czynią to organy prowadzące placówkę oświatową poprzez decyzję administracyjną, a nie na podstawie zaleceń logopedy, odpowiedzialnego za efekty terapii. Niepokojące jest również to, że władze gminne decydują nie tylko o wymiarze , ale i organizacji terapii logopedycznej itp.- co prowadzi często do zawężania czynności, jaką jest terapia do Np. pobieżnej – niekompletnej diagnozy, czy też tylko do ćwiczeń artykulacyjnych.
Liczymy na współpracę w opracowywaniu rozwiązań dotyczących dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej. Tylko rozwiązania, które powstaną w drodze konsultacji z reprezentantami środowiska logopedów staną się prawdziwą szansą dla tych dzieci. Polski Związek Logopedów jest otwarty na dzielenie się doświadczeniem dla dobra naszych pacjentów.

Po dokonaniu analizy  projektu „Uczniowie ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi” Polski Związek Logopedów proponuje dodać
w rozdziale I:
•    w punkcie 1.2 do zadań zespołu ds. specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów dodać punkt 2  rozpoznawanie nieprawidłowości w rozwoju mowy i języka
•     w punkcie 1.2.6 dodać opracowywanie i ewaluacja indywidualnych programów w zakresie terapii zaburzeń mowy
•    w punkcie 1.4 dodać: Programy wsparcia uczniów ze specyficznymi trudnościami w mówieniu i uczeniu się.
•    w punkcie 1.4 dotyczącego stosowania specyficznych oddziaływań, uwzględnić poziom rozwoju mowy. Należy zastosować m.in. ćwiczenia rozwijające słuch fizjologiczny, fonemowy, fonetyczny, usprawniające połykanie, oddychanie, rozwijające koordynację oddechowo-fonacyjną, usprawniające narządy mowy  i artykulację.
•    w punkcie 1.6 zobowiązać przedszkola i szkoły podstawowe do rozpoznawania i terapii zaburzeń komunikacji językowej, oraz uwzględnić indywidualne programy pracy dla uczniów z zaburzeniami komunikacji językowej opracowane i realizowane przez logopedę.
•     W punkcie zawierającym poszerzenie zadań pedagoga i psychologa dodać punkt „uczniów ze specyficznymi zaburzeniami rozwoju mowy i języka”
w rozdziale III:
•    dodać „zobowiązanie przedszkola i szkoły podstawowej do rozpoznawania specyficznych zaburzeń w rozwoju mowy i języka dzieci”.
•    w  punkcie 8 „wprowadzenie pojęcia specyficznych zaburzeń rozwoju mowy i języka”

Pragniemy poinformować Panią Minister, że wśród uczniów objętych edukacją, istnieje grupa dzieci nie uwzględnionych w powyższym projekcie. Są to: dzieci z zaburzeniami ekspresji mowy (F.80.1) oraz dzieci z zaburzeniami percepcji mowy (F.80.2).  Aby art.. 1 Ustawy o systemie oświaty był realizowany w odniesieniu do w/w grupy dzieci, konieczne jest opracowanie dla nich odpowiednich form realizacji obowiązku szkolnego i dostosowania warunków egzaminowania.